Jaskra to schorzenie oczu, które nie leczone doprowadza do uszkodzenia i zaniku nerwu wzrokowego, a w efekcie nieodwracalnej ślepoty. Jeśli należysz do grupy ryzyka zachorowania na jaskrę - wykonuj specjalistyczne badania diagnostyczne raz w roku.
Na jaskrę cierpi ponad 70 milionów ludzi na świecie i ponad 6 milionów jest z tego powodu niewidomych. Jeszcze nie do końca wyjaśnione są przyczyny powstawania wszystkich postaci tej choroby.
Istnieje bowiem jaskra wrodzona, dziecięca, młodzieńcza, jaskra ludzi dorosłych, jaskra wtórna w przebiegu innych chorób oczu.
Zwykle tym postaciom jaskry towarzyszy podwyższenie ciśnienia w oku. Wszystkie rozpoczynają się od ubytków w polu widzenia, a kończą na całkowitym zaniku nerwu wzrokowego i ślepocie.
W zależności od budowy przedniego odcinka oka (kąta przesączania) jaskra dzieli się na: jaskrę z otwartym i jaskrę z zamykającym się kątem przesączania.
Jaskra z otwartym kątem – przyczyny
1/ Napięcie całej gałki ocznej utrzymuje tzw. ciecz wodnista wytwarzana stale w oku. Opuszcza ona gałkę oczną w miejscu zwanym kątem przesączania. Gdy są tam jakieś przeszkody ciecz wodnista nie ma ujścia i gromadzi się w oku, wzrasta ciśnienie wewnatrzgałkowe, a doprowadzając do ucisku na włókna nerwowe powoduje zanik nerwu wzrokowego.
2/Nerw wzrokowy odżywiany jest specjalną siecią naczyń krwionośnych. Jeżeli naczynia te są uszkodzone lub wąskie ( zależnie od zaburzeń lipidowych, niskiego ciśnienia ogólnego krwi, stresu) dochodzi do chronicznego niedokrwienia włókien nerwu wzrokowego. W konsekwencji – ich zaniku.
W tej postaci jaskry nie zawsze dochodzi do podwyższenia ciśnienia wewnątrz gałkowego ( często określa się tą postać choroby jako ” jaskra bez ciśnienia”.
3/ O jaskrze wtórnej mówimy wtedy, gdy w kącie przesączania pojawia się bardzo duża ilość barwnika ( jaskra barwnikowa), elementy złuszczonej torebki soczewki (PEX) lub zrosty powstałe w wyniku przebytych stanów zapalnych oka.
Wszystkie te przyczyny powodują utrudnienie odpływu cieczy wodnistej z oka i wzrost cienienia w gałce ocznej.
4/ W jaskrze wrodzonej, dziecięcej i młodzieńczej kat przesączania nie jest prawidłowo rozwinięty, co uniemożliwia swobodne przechodzenie cieczy wodnistej na zewnątrz oka. W tej postaci jaskry ciśnienie w oku może być bardzo wysokie.
Jaskra z zamykającym się kątem – przyczyny
Specyficzna budowa przedniego odcinka oka może prowadzić do nagłego zamknięcia odpływu cieczy wodnistej przez gruba, wypukłą tęczówkę lub dużą, pęczniejąca soczewkę.
W niesprzyjających okolicznościach ( np. poszerzenie źrenicy, nagły stres) dojść może do nagłego zamknięcia kąta przesączania i gwałtownego wzrostu ciśnienia w oku ( ostry atak jaskry), który w bardzo krótkim czasie doprowadzić może do zaniku włókien nerwowych siatkówki i ślepoty.
W tej postaci jaskry interwencja okulistyczna musi być natychmiastowa.